چیلر گازی دستگاه تبرید بوده و منبع تغذیه آن از گاز طبیعی یا شهری است. عملکرد چیلر گازی بر اساس سیکل تبرید تراکمی بوده و عمدتاً برای تولید سرمایش در سیستم‌های تهویه مطبوع و خنک‌کننده‌ها کاربرد دارد. چیلر گازی گازهای طبیعی مانند متان یا گاز شهری را به عنوان سوخت موتور احتراقی داخلی مصرف می‌کند. در این فرآیند، گاز احتراقی درون موتور احتراقی سوخته می‌شود و نیروی محرک تولید می‌کند. این نیرو برای فرآیند تبرید تراکمی به کار می‌رود. یکی از مزایای اصلی استفاده از چیلر گازی، مصرف بسیار پایین انرژی الکتریکی بوده و تنها برای چرخش فن‌ها و تأمین برق مورد نیاز آن لازم است. این ویژگی باعث می‌شود تا چیلر گازی به عنوان یک راهکار بهینه برای سیستم‌های تهویه و خنک سازی مطبوع در ساختمان‌های صنعتی و تجاری مورد توجه قرار گیرد.
قطعات چیلر گازی چیست؟
از نظر تخصصی دستگاه چیلر گازی سیستم پیچیده‌ای داشته و قطعات مختلفی در آن به کار رفته است. هر کدام از قطعات وظیفه‌های خاصی در فرآیند تبرید و گرمایش ساختار آن دارند. ولی برای شناخت بیشتر این دستگاه قطعات مهم و تاثیرگذار چیلر گازی را در جدول زیر درج شده است.
| قطعات چیلر گازی | عملکرد |
| کمپرسور | کمپرسور در چیلر گازی، گاز سرد (مبرد) را فشرده سازی می‌کند. ورودی این قطعه آب گرم با فشار پایین است و خروجی آن آب گرم و با فشار بالا است. این فرآیند باعث افزایش دما و فشار گاز می‌شود تا برای فرایند تبرید مصرف شود. |
| کندانسور خنک‌کننده | کندانسور مبدل حرارتی بوده و در آن گاز گرمایی از کمپرسور به وسیله جریان هوای خارجی خنک شده و به حالت مایع تبدیل می‌شود. این فرایند باعث افزایش کیفیت واحد تبریدی می‌شود. |
| موتور احتراق داخلی گازسوز پیستونی | موتور احتراق داخلی نیروی لازم برای چرخش کمپرسور را تولید می‌کند. این موتور گاز طبیعی یا گاز شهری را برای تامین انرژی الزامی برای کمپرسور را می‌سوزاند. |
| شیر چهار طرفه برای تبدیل حالت سرمایشی و گرمایشی | این شیر برای کنترل جریان و جهت تغییر حالت مبرد بین حالت سرمایشی و گرمایشی نصب می‌شود. |
| مبدل حرارتی صفحه‌ای | مبدل حرارتی از صفحات فلت بوده و دارای کانال‌های گردابی برای عبور مبرد است. مبرد گرم از یک طرف مبدل وارد شده و با عبور از کانال‌های مارپیچی یا صفحات فلت، حرارت خود را به مبرد سرد منتقل می‌کند که برای تبرید استفاده می‌شود. |
| مبدل بازیافت حرارت اتلافی موتور | مبدل حرارتی برای بازیافت حرارتی طراحی شده است که در موتور الکتریکی کمپرسور تولید می‌شود. موتور الکتریکی در فرآیند کار خود انرژی را به صورت گرمایی از دست می‌دهد که توسط این مبدل حرارتی بازیابی و به سیستم تبرید برگردانده می‌شود. |
| تجهیزات کنترلی دستی و کنترل اتوماتیک | تجهیزات کنترلی شامل تمام سیستم‌های کنترلی مانند ترموستات‌ها، سوئیچ‌ها، صفحات نمایش و دستگاه‌های کنترلی است. کنترل دستی به کاربر امکان می‌دهد تا پارامترهای مختلفی مانند دما و فشار را به صورت دستی تنظیم کند، در حالی که کنترل اتوماتیک با سنسورها و پردازنده‌های الکترونیکی خودکار عملکرد سیستم را تنظیم می‌کند. |
| فن و موتور الکتریکی متحرک | وظیفه فن‌ها ایجاد جریان هوای مورد نیاز برای عبور از مبدل‌های حرارتی و خنک کردن مبرد است. موتور الکتریکی با تولید نیروی مورد نیاز برای چرخش فن، عملکرد کلی سیستم را تسهیل می‌کند. |
| مبدل حرارتی اواپراتور یا لوله‌های مارپیچی | این مبدل حرارتی شامل لوله‌های مارپیچی است که مبرد در آنها جریان می‌یابد. این لوله‌ها برای انتقال حرارت بهینه بین دو جریان مبرد طراحی شده‌اند، به طوری که مبرد گرم خود را از یک سمت وارد می‌کند و در طول مسیر، حرارت خود را به مبرد سرد منتقل می‌کند. |
مشخصات چیلرهای گاز سوز چیست؟
چیلرهای گازی، یک گزینه پیشرفته برای سیستم‌های تبرید و خنک سازی آب و محیط است. چیلر گازی ویژگی‌های منحصر به فردی داشته و آنها را از سایر سیستم‌های تراکمی متمایز می‌کند. مهمترین ویژگی آن مصرف سوخت گاز برای چیلرهای گازی با مصرف گاز مقرون به صرفه بوده و مصرف برگ کمتری دارند. به طور متوسط، مصرف گاز چیلرها حدود 7.2 مترمکعب بر ساعت است. مصرف نسبتاً پایین، نشان دهنده کارایی بالای چیلرها در تبدیل انرژی به حرارت یا سرمایش است.
اکثر قطعات چیلر گازی ساکن بوده و قطعات متحرک آن خیلی کم است. هر چقدر قطعات یک سیستم کمتر حرکت کند استهلاک آن کمتر شده و دیرتر فرسوده می‌شوندو در نتیجه باعث کاهش هزینه‌های تعمیر نگهداری و افزایش عمر آن می‌شود.
حداکثر فشار کاری در چیلرهای گازی حدوداً 23 بار بوده و نشان از قابلیت آنها برای کار در شرایط فشار بالا دارد. همچنین، فشار تست سیستم این چیلرها تا 70 بار می‌رسد که نشان دهنده استحکام و ایمنی آنها در مقابل فشارهای بالا است.
هزینه بهره‌برداری از چیلرهای گازی در مقایسه با سایر سیستم‌های تراکمی تا 20 برابر کمتر بوده و یک مزیت اقتصادی برای سیستم‌های خانگی و صنعتی محسوب می‌شود. البته هزینه اولیه خرید کولر گازی و نصب آن کمی بالا است، ولی بازگشت سرمایه آنها نیز در طی دوره زمانی حدود دو سال ممکن است.
چیلرهای گازی نیازی به ساخت موتورخانه‌های مرکزی نداشته و قابلیت نصب در فضای باز را دارند. این ویژگی از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا هزینه‌های ساخت و نگهداری برای سیستم‌های مرکزی بسیار بالا بوده و نیاز به فضای بزرگی دارند.
انواع چیلر های گازی چیست؟
چیلرهای گازی به دو نوع تراکمی و جذبی تقسیم می‌شوند، هر کدام ویژگی‌ها و عملکرد متفاوتی دارند:
چیلرهای تراکمی (Compression Chillers): چیلرهای تراکمی برای انتقال حرارت به فشرده سازی گاز می‌پردازند. در این نوع چیلرها، گاز روانکار مانند R410a یا R134a توسط کمپرسور فشرده شده و حرارتی ورودی به کمک تبخیر گاز، جذب می‌شود.
چیلرهای گازی تراکمی برای سیستم‌های بزرگ مانند ساختمان‌های اداری، بیمارستان‌ها، مراکز خرید و صنایع بزرگ نصب می‌شوند چون مزایای زیر را دارند:
- کارایی بالا
- قابلیت تنظیم دقیق دما
- کارایی در شرایط متغییر آب و هوا
- عمر طولانی مفید
چیلرهای جذبی (Absorption Chillers): چیلرهای جذبی بر اساس اصل جذب و تبخیر یک ماده جاذب مانند آب آمونیاک کار می‌کنند. چیلرها به دو بخش اصلی تقسیم می‌شوند. مبدل گرمایی که حرارت را جذب می‌کند و مبدل تبخیری که تبخیر را انجام می‌دهد. این نوع چیلرها بیشتر برای کاربردهای خاصی مانند استفاده در صنایع پر انرژی نصب می‌شود مانند کارخانه‌ها، هتل‌ها و بیمارستان‌ها که نیاز به تولید حرارت و سرمازدایی همزمان دارند. از مزایای چیلر گازی جذبی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف انرژی کمتر، به خصوص اگر از انرژی حرارتی نوپا به عنوان منبع گرمایی استفاده شود.
- کاهش اثرات محیطی و امکان استفاده از منابع انرژی مختلف
پیشنهاد مطالعه مقاله: تفاوت بین چیلرهای آبی و چیلرگازی
کلام آخر
در مطالب ذکر شده سعی کردیم چیلر گازی و انواع آن را به صورت تخصصی به شما معرفی کرده و قطعات چیلر گازی با عملکردشان را جداگانه توضیح دادیم. برای کسب اطلاعات بیشتر و استعلام قیمت چیلر گازی می‌توانید با کارشناسان سایت سپند تهویه در تماس باشید تا راهنمایی‌های لازم را ارائه دهند.
